Λοιπόν
φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι και οι διεθνείς οργανισμοί δεν ήξεραν ότι η πολιτική περικοπών
και λιτότητας που επέβαλλαν στην Ελλάδα θα έφερνε τη χώρα σε πολύ άσχημη οικονομική
κατάσταση. Αυτό το ήξερε μόνο ο Αντώνης Σαμαράς και ο Αλέξης Τσίπpας. Όλοι οι άλλοι
ούτε που το σκεφτήκαν. Έτσι η φράου Μέρκελ φέρεται να είπε ότι η απόφαση της
1ης Ιουλίου "βασίστηκε σε λάθος εκτιμήσεις" και απαιτήθηκε ξαφνικά η ελεγχόμενη
χρεοκοπία της Ελλάδας (ευτυχώς με τη συμφωνία των τραπεζών) από κει που οι πάντες
έλεγαν ότι οποιαδήποτε μορφή χρεοκοπίας θα ήταν καταστροφική.
Αναρωτιέται
κανείς κατά πόσο όλα αυτά ήταν μια μεγάλη φάρσα, σχεδιασμένη εξ' αρχής από τους
Ευρωπαίους και εκτελεσμένη με επιτυχία. Ορίστε ένα σενάριο:
Η Ελλάδα
βρίσκεται επί πολλά χρονιά υπό τον κίνδυνο κατάρρευσης των δημοσίων οικονομικών
της όμως οι Ευρωπαίοι κάνουν τα στραβά μάτια μέχρι το 2009 (βλέπε επαφές ΓΑΠ με
ΔΝΤ) όταν η οικονομική κρίση ξεσκεπάζει την πραγματική κατάσταση της οικονομίας
μας με αφορμή την αδυναμία δανδισμού και την αποκάλυψη του τεραστίου ελλείμματος.
Η Ελλάδα είναι έτοιμη να χρεοκοπήσει πραγματικά. Μια χρεωκοπία εντός Ευρωζώνης
θα ήταν πολύ επικίνδυνη για εξάπλωση της κρίσης και σε άλλες χώρας, πράγμα το οποίο
έγινε μερικώς. Έπρεπε λοιπόν να βρεθεί μια έκτακτη λύση καθώς η Ευρώπη δεν είχε
τους θεσμούς και για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Συντάθηκε
λοιπόν ένα σχέδιο δανειοδότησης συνοδευόμενο από λιτότητα, περικοπές "και ότι
άλλο χρειαστεί". Το σχέδιο αυτό ήταν τόσο σκληρό που εξ' αρχής όλοι ήταν δύσπιστοι
έως και απόλυτα απαισιόδοξοι για το κατά πόσο θα το δεχόταν η κοινωνία αλλά και
οι βουλευτές και οι υπουργοί της κυβέρνησης. Ήταν επίσης τόσο προσηλωμένο στην πειθαρχεία
και στην περιστολή δαπανών που η έννοια της ανάπτυξης της ήταν ξένη. Έτσι διασφαλιζόταν
ότι η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει παρά μόνο όταν και αν το αποφασίσουν οι δανειστές
μας. Διασφαλιζόταν ακόμα ότι εν τω μεταξύ η Ελλάδα θα ισοσκελίσει τον ετήσιο προϋπολογισμό
της κάνοντας περικοπές και ρίχνοντας απότομα το επίπεδο ζωής των κατοίκων της αφού
ο δανεισμός ήταν αδύνατος από τις αγορές και δυνατός μόνο ύπο εκβιαστικούς
όρους από τους δανειστές εταίρους μας. Κανείς δεν είχε πρόθεση να επιτρέψει
στην Ελλάδα να ακολουθήσει αναπτυξιακή πολιτική. Ειχε ήδη κάνει πολλά για να εξοργίσει
τους Ευρωπαίους πολιτικούς, την Ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, τα ΜΜΕ, ενώ είχε επιτρέψει
και στη διεθνή κερδοσκοπία να βρει κερκόπορτα για να απειλήσει την ευρωζώνη. Κυρίως
όμως δεν μπορούσε να ακολουθηθεί αναπτυξιακή πολιτική γιατί αυτή θα μπορούσε να
γίνει μόνο με δανικά. Οι αγορές ήταν κλειστές και οι εταίροι μας εξοργισμένοι
και πανικόβλητοι. Κανείς δεν μας εμπιστευόταν τα χρήματα του για να κάνουμε ανάπτυξη.
Θα χρειαζόταν κάποιας μορφής εποπτεία.
Η αθωράκιστη
Ευρώπη κέρδισε χρόνο για να κάνει κάποιες δομικές αλλαγές που θα την προστάτευαν
από ενδεχόμενο χρεοκοπίας στο εσωτερικό της, διεξήγαν ένα παζάρι για το πως θα λυθεί
το πρόβλημα συνοχής και διακυβέρνησης της ευρωζώνης και προετοίμαζαν την κοινή γνώμη
για την πιθανότητα χρεοκοπίας κάποιας απείθαρχης χώρας. Ήξεραν καλά ότι η Ελλάδα
δεν θα άντεχε το φορτίο αυτό και ότι θα έπεφτε κάποια στιγμή έξω. Παρ όλα αυτά άξιζε
να κερδίσουν όσο πιο πολύ χρόνο γίνεται για να μπορέσουν να προετοιμαστούν για
το αναπόφευκτο και για να εξαναγκαστεί η Ελλάδα να κάνει μεταρρυθμίσεις που χωρίς
την απειλή της χρεωκοπίας δεν θα γινόταν ποτέ (ας είμαστε ειλικρινείς). Η απόφαση
της 21ης Ιουλίου ήταν μια ύστατη προσπάθεια να κερδηθεί χρόνος.
Αυτή
η διαρκής καθυστέρηση όμως έφερε την κρίση στην Ιταλία και είχαμε το προανάκρουσμα
της Γαλλικής κρίσης. Οι κερδοσκόποι είχαν κτίσει το σκηνικό που θα έφερνε την κρίση
χρέους στην καρδιά της ευρωζώνης. Τα ψέματα τελείωσαν εκεί. Οι Ευρωπαίοι ανακοίνωσαν
ότι μετά τις μικρές αποκλίσεις στο Ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής (και με αφορμή
δήθεν αυτές) θα έπαιρναν οριστικές αποφάσεις που θα έβαζαν τέλος στην αναστάτωση
που επικρατούσε παγκοσμίως. Η απόφαση της 21ης Ιουλίου πετάχτηκε στα σκουπίδια χωρίς
επαρκή αιτιολόγηση γιατί κρίθηκε ξαφνικά από την τρόικα ότι το Ελληνικό χρέος
δεν ήταν βιώσιμο.
Το κούρεμα
για το οποίο όλοι καταστροφολογούσαν, εμφανίστηκε τώρα ως αναπόφευκτο και ακίνδυνο
για την χώρα που θα δημιουργούσε προβλήματα που λύνονται εύκολα. Εν τω μεταξύ ο
Αντώνης Σαμαράς άκουσε τον εξάψαλμο στο συνέδριο του ΕΛΚ μια μέρα πριν από το Συμβούλιο
Κορυφής της ΕΕ. Του ξεκαθαρίστηκε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης,
πράγμα που εξηγεί την εξαφάνιση από το λεξιλόγιο της ΝΔ αυτού του όρου και η επένδυση
της πλέον μόνο στην "πιο αποτελεσματική διαχείριση του προγράμματος" από
αυτή καθώς και στην "αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής", γενικά και
αόριστα. Αυτό βέβαια, όπως μάλλων και όλο το άρθρο, αποτελεί υπόθεση, καθώς το
τι ειπώθηκε στον Αντώνη Σαμαρά στο ΕΛΚ παραμένει άγνωστο.
Η Ευρώπη
με υψηλές ταχύτητες πήρε μια απόφαση που οι οικονομολόγοι προέβλεπαν εδώ και δυο
χρόνια. Οι τράπεζες εξαναγκάστηκαν σε εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων, έχοντας ως
μόνη εναλλακτική την άτακτη χρεοκοπία τα αποτελέσματα της οποίας θα ήταν επώδυνα
για τους τραπεζίτες. Αυτό βέβαια θα έθετε σε κίνδυνο όλη την Ευρώπη αλλά θα έθετε
σε κίνδυνο και τους τραπεζίτες. Εδώ οι τελευταίοι έπρεπε να αναλογιστούν αν θέλουν
να δοκιμάσουν το νευρά και το πείσμα των κυβερνήσεων ρίχνοντας τον πλανήτη ολόκληρο
σε περιπέτειες η θα υπέκυπταν στον εκβιασμό για να πληρώσουν και αυτοί ένα μεγάλο
μέρος των ζημιών του συστήματος συνολικά. Οι κυβερνήσεις απλώς αρνήθηκαν να πληρώσουν
για όλα. Από κει και πέρα έπρεπε να πληρώσει κάποιος άλλος.
Έτσι έγινε
αυτό το οποίο όλοι οι υψηλά ιστάμενοι γνώριζαν ότι θα συμβεί. Κούρεμα του Ελληνικού
χρέους με την Ευρώπη πολύ πιο καλά προετοιμασμένη, και σε πολύ καλλίτερη διαπραγματευτική
θέση. Είναι ένα απλό σενάριο. Η ιστορία, ή τουλάχιστον η δημοσιογραφική και επιστημονική
έρευνα, θα δείξει ποια είναι η αλήθεια.
του Αλέξανδρου Τζάρου 27/10/2011
